Il cumün da scuol voul profitar insembel cul cumün da vaschins Scuol, l’Energia Engiadina e las Ouvras Electricas d’Engiadina SA da la strategia d’energia federala, l’uschedit «Solarexress», chi pussibiltescha la realisaziun d’implants solars otalpins cun sustegns finanzials da fin 60 pertschient dals cuosts d’investiziun. Perquai dess gnir realisà ün implant fotovoltaic grond a Sur Bos-cha i’l territori da skis Motta Naluns. Cun quist proget dess gnir realisà sün üna surfatscha maximala da 77 hectaras ün implant fotovoltaic chi prodüa energia solara per var 20 000 chasadas. Ils iniziants fan quint cun investiziuns da 100 milliuns francs. La radunanza da la cumünanza da vaschins ha acconsenti il contrat da dret da fabrica in gövgia passada cun 70 cunter 25 vuschs. In dumengia chi vain decidan las votantas ed ils votants da Scuol a l’urna a reguard la tematica. Pro ün schi das-chan ils iniziants ed ils partenaris da la società Scuol Solar cuntinuar cun sclerir ils detagls e preparar la dumonda da fabrica correspundenta. 

Natüralmaing daja argumaints per e cunter quist proget. Dess quel propcha esser uschè grond? Es l’indemnisaziun per exaimpel our dal fit da dret da fabrica minimal adequat? Dess il cumün as partecipar sco acziunari a la società Scuol Solar? Ed as vöglia insomma laschar metter suot squitsch da temp da quist express solar? Bleras dumondas stuvaran pür gnir scleridas dürant il process. Eir il perimeter dal proget, starà gnir adattà cur cha’l rapport davart l’examinaziun ecologica es avantman. Ils respunsabels han fat fingià üna gronda e seriusa lavur, blers detagls stuvaran pür amo gnir sclerits. 

Emoziuns illas medias socialas

Puchà, cha la vardà vain tutta pro l’opposiziun main seriusa. Ils critikers tiran a nüz be las cifras chi tils van güsta per staila. Las emoziuns paran dad esser il pan da las discussiuns illas medias socialas. Ma da congualar uossa cullas activitats da la Lia Naira cunter las ouvras electricas in Engiadina e da giavüschar uossa da las Engiadinaisas da seguir a las duonnas chi vaivan demonstrà aint pels ons 1950 sülla plazza federala a Berna, sun ils puncts culminants da las batostas democraticas. Quistas acziuns illas medias socialas sun absurdas. Cha’ls antenats hajan regalà e cun quai eir donnagià l’En ed il Spöl e cha uossa segua ün’ulteriura gronda part da la natüra. Para cha’ls adversaris hajan invlidà cha bler’infrastructura turistica per giasts ed indigens es gnüda finanziada culs raps dals fits d’aua e cha quistas investiziuns han eir pisserà per bleras plazzas da lavur. Bain ridicul da crajer uossa cha’ls giasts nu gnian plü in vacanzas, schi gnia in avegnir prodüt energia solara in Engiadina Bassa per 20 000 chasadas. Ed eir schi vain adüna darcheu lodà il grond ingaschamaint cultural in Engiadina Bassa, esa da savair cha eir quel vain finanzià per gronda part our dal fondo da tschinch pertschient dals fits d’aua dals cumüns concessiunaris. Perquai esa ün pa ipocrit da predschar aua e baiver vin. 

Ils vaschins han fat il prüm pass

Avant ün on es gnüda eletta üna nouva suprastanza cumünala a Scuol e blers s’han giavüschats ün ingaschamaint innovativ e bunas ideas per l’avegnir. Schi muossain tantüna eir in quista situaziun, cha vain fiduzcha illa nouva suprastanza e cha sustgnain lur ingaschamaint tanter oter eir illa strategia d’energia. Las vaschinas ed ils vaschins da Scuol han fat in gövgia passada il prüm pass. Las votantas ed ils votants da Scuol pon quista fin d’eivna seguir quista strategia e metter duos jadas ün cler schi ill’urna per cha’ls respunsabels possan seguir culs sclerimaints in detagl. 

Commentar: Nicolo Bass