In lündeschdi ha preschantà la Regenza grischuna il model directiv «turissem da sandà in Grischun». Quist model directiv suottastricha la strategia chantuanla da promouver il bainesser e da trar a nüz las sportas e pussibiltats in Grischun eir in möd turistic. Il turissem da sandà es in Engiadin Bassa fingià blers ons ün tema e la Regiun dal Parc Naziunal ha fat fingià cul proget «Regiun da sandà 2011 fin 2015» lavur da pionier in quist reguard. «Nus ans ans vain pudü posiziunar uschè sco prüma regiun da sandà in Svizra», quinta Joachim Koppenberg, directer da l’Ospidal Engiadina Bassa e manader da la direcziun dal Center da sandà Engiadina Bassa (CSEB). Our da quist proget, chi’d es gnü finanzià cun munaida our dal pot chantunal e federal per la nouva politica regiunala, ha il CSEB pudü realisar insembel culla destinaziun turistica Engiadina Scuol Samignun Val Müstair SA (TESSVM) ed ulteriurs partenaris, differentas sportas concretas chi pon eir gnir cumpradas e reservadas. «Uschè pisseraina finalmaing eir per creaziun da valur», quinta Koppenberg e manzuna per exaimpel las sportas per far vacanzas sainza barrieras per persunas cun impedimaints, o eir las sportas sainza lactin e gluten. 

Clinica Currativa cun dudesch lets

Our dal proget «Regiun da sandà 2011 fin 2015» chi gniva presidià da Philipp Gunzinger, chi maina hoz eir la gruppa da lavur strategica dal Chantun, es creschüda eir l’iniziativa per üna clinica currativa. Sco cha Joachim Koppenberg quinta, prevezzaiva nempe il proget üna part turistica ed üna part medicinala. «La Clinica Curativa sco clinica da reabilitaziun dombra hoz dudesch lets chi vegnan implits vieplü eir cun paziaints da Long-Covid da tuot la Svizra», declera il directer dal CSEB. El discuorra da sportas fich persistentas chi s’han etablidas eir scha la fasa da proget es a fin. Sco cha Koppenberg fa valair, profitan ils paziaints e la parantella da las sportas cumbinadas, grazcha a la collavuraziun e cooperaziun tanter l’ospidal ed ils partenaris dad hotels. Quist success illa regiun da pionier, ha finalmaing motivà eir il Chantun da reagir e d’investir in üna strategia da turissem da sandà. 

Onurà per la lavur da pionier

Da sezzer simplamaing inavo e giodair il success nu basta a Joachim Koppenberg. El declera cha las sportas vegnan sviluppadas ed adattadas permanentamaing. Uschè creschan per exaimpel eir las sportas turisticas per vacanzas sainza barrieras e sainza gluten e lactin. Daplü da 30 affars in Engiadina Bassa e Val Müstair spordschan nempe prodots sainza gluten e lactin, tanter quels eir hotels, restorants ed abitaziuns da vacanzas. Quist’iniziativa es gnüda onurada cul «aha! Award 2016». Ed in collavuraziun tanter las branschas da turissem e sandà vegnan perseguitadas eir nouvas ideas. «Nus lavurain actualmaing vi da differents progets digitals pel provedimaint da sandà e da prevenziun», declera Koppenberg sainza vulair tradir amo tuot ils detagls. El es però persvas, cha in collavuraziun tanter ils partenaris turistics e da sandà, s’haja ragiunt blers giasts nouvs e quai independent da las singulas stagiuns. Koppenberg es persvas cha la Regiun dal Parc Naziunal s’ha etablida in tuot quists ons sco Regiun da sandà. 

Text: Nicolo Bass